Atış ya da yüzme kabiliyetlerine göre farklı formlarda tasarlanan bu yapay - suni yemler, balıkları kandırmak için doğal - canlı yemlerin hareketlerini (aksiyon) taklit ederler. Dikkat çekmeleri ya da fark edilmeleri için, titreşim, flaşör - parlaklık ve renk gibi özellikler katılarak avcılık performansları arttırılır ve türlerine göre arka ya da alt kısımlarına monte edilen avcı kancalar ile donatılır. Dilimizde Sahte, Rapala (sadece bir markadan gelen alışkanlık), Maket Yem gibi isimlendirilen Suni Yemler İngilizcede “Lure” ya da “Fake Bait” olarak adlandırılır.
Modern suni yemler, genellikle bir kamış, makara ve ip – misina yardımı ile yüzdürülmeleri için tasarlanırlar. Bunların yanında kurşun ya da şamandıra gibi yardımcı malzemelerle kullanılan tekniklerde mevcuttur, bu tarz kullanımlarda sürekli olarak atıp çekerek yüzdürmenin aksine şamandıra ya da akıntının sağladığı ufak hareketlerden faydalanılarak sabit noktada bırakılırlar.
Genel kullanım olarak uygun bir olta takımı yardımı ile sürekli atılarak ve çekilerek yemin düzenli hareketlerle balıkları cezbetmesi amaçlanır. Hedef balık, rüzgar, su bulanıklığı, derinlik, gün ışığı gibi faktörlerin oluşturduğu farklı koşullara göre değişik formlarda, renklerde, ağırlıklarda üretilir. Suni yemler; kurşun, plastik, silikon ya da ahşap gibi birçok malzemeden üretilirler ve kullanılan malzeme ya da tekniğe göre birçok farklı türleri mevcuttur.
Genellikle metal ya da kurşundan üretilirler. İnce, uzun, yassı vb. gibi formlarda üretilen bu yemler dış yüzeylerine renk ve parlaklık katılarak dikkat çekici hale getirilirler. Diğer yemlerin aksine yatay değil dikey kullanımları vardır. Suda dikey olarak aşağı ya da yukarı hareket ettiklerinde yalpalayan ya da zig-zag çizen aksiyonları vardır. Her iki sivri ucunda birer halka bulunan jig yemlerin, üstte kalan halkasına takılan bir assist kanca ile avcılığı sağlanır. Altta kalan halkaya avcılığı arttırmak için, silikon ya da tüyden yapılan bir suni ahtapot vb kandırıcılar ilave edilebilir. Jig yemler çoğunlukla derin su avcılığında kullanılsalar da günümüzde geliştirilen farklı tekniklerle daha küçük yapıda jig yemler kıyı ya da tatlı su avcılığında da kullanılmaktadır. Bazı jig yemler 300 metreye kadar derin sularda avlanmaya olanak sağlar. Avlanılan derinliğe göre daha ağır ve uzun modeller kullanılır.
Su üstü maket yemler, adından da anlaşıldığı gibi suyun üstünde hareket etmeleri için tasarlanmışlardır. Hareket ( Aksiyon ) olarak su yüzeyinde yüzen ya da çırpınan balık görüntüsü oluştururlar. Kısa tok ve uzun ince ( stickbait )yapıda sadece arkalarında su izi bırakan modellerin yanı sıra iç bükey kafa – gaga yapıları sayesinde su tutan ve çekildikçe su püskürten ya da su püskürten ve ses çıkartan ( popper ) modelleride yaygın kullanılırlar. Bu yemlerin kullanımı kamış hareketleri ile desteklendiklerinde iyi sonuçlar vermektedir ve bu yüzden deneyimli bir su üstü avcısı olmak biraz zaman alır.
Kaşığa benzeyen yapıları ile bu ismi almış metal yemlerdir, geniş ve yuvarlak ya da dar ve uzun, içbükey şekilleri ve parlak renkleri ile hareket halinde olduklarında dönerler ve ışık saçarlar. Bu agresif hareketleri balıkların dikkatlerini çekmelerinde oldukça etkilidir. Balıkların yan kısımlarında baştan kuyruğa kadar uzanan yanal çizgileri vardır ve avlarını hissetmek için bu çizgileri kullanırlar, kaşıkların dönerek oluşturdukları titreşim ve girdaplar, aksiyon olarak kaçan avların suda bıraktıkları girdapları taklit ederler ve bu da balıkların dikkatini çekmek için en etkili yöntemlerden biridir. Tuzlu sularda genellikle iki tarafı da parlak modeller tercih edilirken tatlı sularda bir tarafı uygun renklerde boyanmış bir tarafı parlak metal olan modeller tercih edilebiliyor.
Yaygın olarak bilinen Crankbait veya Minnows türleri vardır. Balık görünüşleri, sert gövdeleri ve önde bulunan belirgin gagaları ile düzenli ya da istikrarsız aksiyonlarla yüzerler. Suni yemle balık avının ilk ve popüler örneklerindendir.
Kullanılan bölgeye bağlı olarak; wobbler (Titreyen), Shallow Diver (sığ dalan) , Deep Diver (derin dalan) ve Sinking (Batan) gibi birçok farklı tür ve kullanımları vardır.
“Minnow” terimi genellikle uzun ve ince yapıda olan yem balıklarını taklit ederken, “Crankbaits” denilen modeller genellikle kalın ve kısa gövdeli olurlar ve balık, kurbağa gibi yemlerin taklitleri olarak kullanılırlar. “Sığ dalan” ve “derin dalan” terimleri, gaga boyutuna ve açısına bağlı olarak dalış seviyelerini belirtir. Geleneksel maket yemler ahşap gibi bir takım sert malzemelerden üretilirdi. Günümüzde, gelişmiş teknoloji ile üretilen maket yemler, içlerinde atış ve aksiyon performansını arttıran bir takım atış sistemlerini ve titreşim/ses yayan bilyeler gibi aksesuarları bulunduran plastik malzemelerden üretilmektedir.
Yaklaşık 3cm ile 20cm arasında birçok farklı boyutta olabilirler ancak kullanım olarak en yaygın olanları 5cm ile 150cm arasında olanlardır. Tamamının kendisine ait doğal aksiyonları olmasına rağmen kamış hareketleri ya da farklı sarım hızlarıyla daha avcı ve dikkat çekici hale getirilebilirler.
Fly Fishing disiplininde kullanılan ve genelde uçan böcekleri taklit eden yapay yemlerdir. Bu yöntem için özel olarak geliştirilen Fly takımlar ile kullanımı mümkündür. Bir kanca üzerine bağlanan hayvan kılı, tüy, iplik ya da sentetik malzemelerle akarsu ya da göletlerde balıkların beslendiği böcek, kurt ya da uçan böcek türleri taklit edilir. Tatlı suda somon, alabalık, sazan, turna ve levrek gibi birçok balığın avında kullanılan Fly Yemler çok yaygın olmamakla birlikte tuzlu su avlarında da kullanılırlar.
Balık, kurt, larva, yengeç, kalamar, solucan, kertenkele, kurbağa, sülükler ve diğer canlılar gibi görünmek üzere tasarlanmış plastik veya kauçuktan yapılmış yapay yemlerdir. Yumuşak plastikler, çok çeşitli renk, ebat ve özellikte, gerçeğine çok yakın şekiller halinde mevcuttur. Silikon yemler, işlemesi kolay ve her formada canlıyı taklit edebilecek yapıda yumuşak plastik malzemeden yapıldıkları için çok geniş kullanım alanları vardır.
İpin bağlandığı noktaya, yani en ön kısmına pervane ya da kaşık yerleştirilmiş suni yemlerdir. Ön kısımdaki kaşık ya da pervane hareket halinde dönerek bağın dikkatini çeker ve bir girdap oluşturur. Etrafa titreşim yayan ve arkalarında girdap oluşturan döner kaşıklar, balıkların yaklaşan tehlikeleri ve avlarını algılamak için kullandıkları yanal çizgileri uyarır ve aynı zamanda oluşturdukları parlak ışık yansımaları ile oldukça uzaktaki balıklar için bile dikkat çekici olurlar. Birçok farklı modeline rastlamak mümkündür. Arkasında metal bir gövde ve kancalar bulunan en basit modellerden, pervanenin ya da döner kaşığın arka kısmına yerleştirilen silikon saçaklar ya da balık benzeri kandırıcılar ile tasarlanan modellere kadar birçok kullanım alternatifi olan döner kaşıklar, turna, levrek, somon, alabalık gibi balıkların avlarında oldukça yaygın bir kullanıma sahiptir.
